Beethoven


Een groot probleem dat hoort bij het uitleggen van muzikale structuren is dat de muziek zich uiteenzet in de tijd. Je kunt iets vooraf vertellen en iets erna, misschien nog de muziek tussendoor even stil zetten, maar dan heb je de meest gebruikte opties wel gehad.

Kijken naar muziek
Zelf zou ik graag muziek uiteenzetten zoals je dat bij een schilderij kunt doen: terwijl je er naar kijkt, kun je het een en ander over de achtergrond, de structuur, de vorm uitleggen. In een film zou het kunnen door illustraties en tekst met de muziek mee te laten lopen, maar wanneer zie je daar een voorbeeld van? Misschien is het ook te afleidend om op een ander zintuig over te moeten schakelen.

Veel gedurfder is om gewoon door de muziek heen te praten en op die manier ´live´ de ontwikkelingen en structuren aan te tonen. Jaren geleden hoorde ik hier een heel goed voorbeeld van door Peter Schinckele. In Nederland hebben we natuurlijk onze eigen muzikale lolbroek Hans Liberg. Schinckele heeft als alter ego gekozen voor een fictieve laatste zoon van Johann Sebastian Bach: P.D.Q. Bach.

Zijn humor heeft wel iets weg van die van Liberg als je bijvoorbeeld kijkt naar de titelbeschrijvingen die hij heeft gemaakt voor de muziek van P.D.Q. Bach (bijvoorbeeld: Andante alighieri, of Fuga Meshuga). Maar zijn uitvoering van Beethovens 5e symfonie is heel bijzonder en overstijgt wat mij betreft het lolbroeken-gehalte.

P.D.Q. Bach neemt je op een onderhoudende manier mee door de sonate vorm die Beethoven hier gebruikt. De spanningsbogen in de muziek en de karakterisering van belangrijke momenten vat hij op goed samen. Het valt mij nog steeds op, hoe veel meer informatie je in korte tijd kan overbrengen door met de muziek mee te praten. Misschien ga ik ook eens een serieuze(re) versie maken. Maar als het zover is, komt daar hier natuurlijk een bericht over.

Beluister de 5e symfonie in een wat haperige audiokwaliteit. De eerste vijftig seconden bevat de vooraankondiging.


Geef een reactie