Pret met boventonen


Tijdens mijn cursussen gebruikte ik altijd met veel plezier een klein programmaatje waarin ik heel makkelijk boventonen kon laten horen door ze in een klank aan en uit te zetten. Maar in de voortgang van technologische ontwikkeling is het op mijn nieuwe laptop niet meer mogelijk om dit programma aan de praat te krijgen.

Na wat vruchteloos rondzoeken heb ik er zelf maar eentje gemaakt.  (voor wie niet kan wachten: klik hier voor de boventonenpretmachine)

Niets is leuker dan spelen met boventonen. Ze leggen de kern van muzikale ordening bloot en geven een inkijkje in de natuurlijke processen.

Tenminste: het is leuk als je er zelf mee speelt. Mijn vrouw is licht prikkelbaar na een half uur kale sinustonen te moeten aanhoren.

Ik doop mijn creatie de boventonenpretmachine. Want leren moet wel leuk blijven.

Hij werkt heel eenvoudig: je kan één voor één elke boventoon aanzetten en het wordt pas echt leuk als je ze allemaal aan hebt staan en dan in het midden ergens er eentje steeds aan en uit zet. Opeens is die boventoon dan heel goed hoorbaar! Of schuif aan de volumeknop van één sinustoon.

Als je de toonhoogtes van de boventonen vergelijkt met onze moderne stemming, dan blijkt dat we tegenwoordig eigenlijk altijd onze instrumenten vals stemmen.

Ik zal het nog eens herhalen: we stemmen tegenwoordig onze instrumenten vals.

Ja.

En dat doen we al honderden jaren.

Dit is een compromis geweest omdat componisten dolgraag in verschillende toonsoorten componeren. En als je een toetsinstrument speelt, betekende dat vroeger dat je je instrument opnieuw moest stemmen tussen het spelen van twee toonsoorten. Met de moderne stemming is dat niet meer nodig.

 


Geef een reactie